Publikacja ukazuje różnorodne formy wymiany artystycznej między PRL a innymi krajami socjalistycznymi: Czechosłowacją, Węgrami oraz NRD, w zakresie sztuk wizualnych. Autor korzystał z obszernej dokumentacji zgromadzonej w instytucjach państwowych, katalogów wystaw, innych druków ulotnych oraz korespondencji prywatnej, przeprowadził także serię wywiadów z artystami i kuratorami wystaw.Na podstawie wymienionych źródeł odtworzone zostały mechanizmy nawiązywania kontaktów międzynarodowych i organizacji wystaw zarówno w ramach systemu zorganizowanego przez instytucje państwowe, jak i obok niego. Zdaniem autora nie da się jednak wyraźnie oddzielić od siebie kontaktów utrzymywanych w ramach instytucji państwowych, których działania miały charakter propagandowy i pełniły funkcję rytuału przyjaźni, i działalności artystycznej organizowanej poza tym systemem. Jednym z celów książki jest pokazanie, w jaki sposób osoby ze świata sztuki wykorzystywały dostępne w PRL możliwości organizacyjne i zaplecze instytucjonalne do prowadzenia wymiany artystycznej z pozostałymi trzema krajami, w których funkcjonowała rygorystyczna cenzura.

Monografia jest próbą spojrzenia na współczesną literaturę polską przez pryzmat tajnych dokumentów byłej NRD. Zawiera cztery portrety i cztery ekskursy. Po części zestaw omawianych twórców odpowiada portretom pisarzy zawartym w Zniewolonym umyśle Czesława Miłosza. W przypadku Jerzego Andrzejewskiego, Tadeusza Borowskiego i Jerzego Putramenta materiał dokumentacyjny obudowano informacją o samych postaciach, uwzględniając także ich recepcję na emigracji. Czwarty portret poświęcony jest twórczości Stanisława Lema. Wśród tytułów prezentowanych w ekskursach znalazły się: Pasierbowie Jerzego Putramenta, Sennik współczesny Tadeusza Konwickiego, wybór wczesnych opowiadań Marka Hłaski oraz Manipulacja Ireneusza Iredyńskiego.Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN "Władze PRL wobec środowisk twórczych, dziennikarskich i naukowych".